Noodstroom met generator: uitgebreide gebruiksaanwijzing, afstelling en bescherming van apparatuur

Generatoren zijn uitstekende noodstroombronnen, maar leveren geen “laboratorium-stroom”. Zeker bij wisselende belasting kan de uitgang kortstondig variëren. Daarom is het essentieel om onderstaande instructies te volgen.

Verplicht: U dient deze gebruiksaanwijzing én de fabrikant-handleiding van het specifieke model strikt na te leven. Niet naleven geldt als onoordeelkundig/onkundig gebruik. In dat geval kunnen aanspraken op garantie en/of (schade)vergoeding vervallen, voor zover wettelijk toegestaan. 

A. Waarom gevoelige apparatuur risico loopt op een generator

1) Piekmomenten en variaties (normaal gedrag bij generatoren)

Bij generatorgebruik kunnen – afhankelijk van type generator en belasting – variaties optreden door o.a.:

• inschakelpieken (koelkast, pomp, compressor, elektrisch gereedschap)
• plotselinge lastwisselingen (iets gaat aan/uit)
• op- en afregelen van het motortoerental onder belasting
• instellingen/afstelling (toerentalregeling) die nog niet optimaal staan

Dit kan zich uiten in:

• korte spanningsdip of spanningspiek
• “onrustige” netkwaliteit (fluctuaties)
• frequentie-afwijking (Hz) bij wisselende belasting

2) Wat kan er gebeuren met gevoelige elektronica?

Gevoelige apparatuur (pc’s, servers/NAS, routers, tv’s, besturingen, laders, meetapparatuur) kan hierdoor:

• resetten of uitvallen
• dataverlies krijgen (NAS/pc)
• storingen tonen (router/modem)
• op langere termijn sneller slijten of defect raken (voedingen/adapters)

B. Verplichte tussenvoorziening voor gevoelige apparatuur

Altijd een UPS en/of spanningsbeveiliging gebruiken

Voor gevoelige elektronica adviseren wij altijd een tussenvoorziening te gebruiken:

• UPS (Uninterruptible Power Supply / noodstroomkastje): vangt korte onderbrekingen en variaties op en houdt apparatuur stabieler.
• Eventueel aanvullend: spanningsbeveiliging/overspanningsbeveiliging (afhankelijk van situatie en apparatuur).

Waarom dit extra belangrijk is:

Sommige generatoren kunnen, zelfs na afstelling, een kleine natuurlijke afwijking in frequentie (Hz) en/of uitgangsgedrag hebben. Dit is inherent aan het principe (motortoerental + wisselende belasting). Daarom hoort gevoelige apparatuur altijd achter een UPS/spanningsbeveiliging te staan.

C. Hz (frequentie) – aflezen, natuurlijke afwijking en afstellen richting 50 Hz

1) Nominaal 50 Hz, maar kleine afwijking is mogelijk

Veel generatoren zijn ontworpen voor nominaal 50 Hz. In de praktijk kan de frequentie:

• licht afwijken bij lage/hoge belasting
• kort schommelen bij lastwisselingen
• nooit “kaarsrecht” exact 50,00 Hz blijven onder alle omstandigheden

2) Aflezen via display/meter

Indien uw generator is voorzien van een display/meter, kunt u daarop de actuele Hz aflezen.

3) Afstellen onder de “werkelijke” noodstroombelasting (essentieel)

Een generator afstellen doe je niet “leeg”, maar onder de belasting die je normaal wil gebruiken, omdat juist die belasting bepaalt hoe de set zich gedraagt.

Stappen (algemeen):

1. Start de generator zonder belasting en laat 1–3 minuten stabiliseren.
2. Zet de verbruikers aan die u tijdens noodstroom wilt gebruiken (de gevraagde belasting), stap voor stap.
3. Lees op het display/meter af hoeveel Hz de generator levert.
4. Stel – uitsluitend zoals beschreven in de fabrikant-handleiding – via het daarvoor bedoelde afstelpunt (toerentalregeling/governor; in de praktijk soms “stelschroef” genoemd) de frequentie bij richting 50 Hz.

Belangrijk:

• Afstelling dient bij voorkeur door een vakbekwame technicus/installateur te gebeuren.
• Onjuist afstellen kan leiden tot instabiele werking en schade aan aangesloten apparatuur.
• Zelfs na afstelling kan een kleine natuurlijke afwijking/variatie blijven bestaan; daarom blijft een UPS/spanningsbeveiliging voor gevoelige apparatuur noodzakelijk.

Eigen verantwoordelijkheid:

Het meten, beoordelen en (laten) afstellen van frequentie (Hz) en spanning, en het bepalen of de stroomkwaliteit geschikt is voor uw apparatuur/toepassing, is volledig de verantwoordelijkheid van de koper/gebruiker.

D. Uitgebreid stappenplan gebruik (noodstroom)

Stap 1 — Plaatsing en veiligheid

1. Alleen buiten / zeer goed geventileerd.
2. Stabiele, vlakke ondergrond.
3. Vrije luchtstroom rondom, uitlaat veilig gericht.

Stap 2 — Voorcontrole

1. Oliepeil volgens voorschrift.
2. Brandstof en aansluitingen controleren.
3. Geen apparaten aangesloten/ingeschakeld.

Stap 3 — Starten

1. Start volgens handleiding.
2. 1–3 min. warmdraaien/stabiliseren.
3. Meter/display check (spanning/Hz indien aanwezig).

Stap 4 — Belasting opbouwen

1. Apparatuur stap voor stap inschakelen.
2. Startpieken meenemen (koelkast/pomp/compressor).
3. Bij “zwaar lopen” of afwijkingen: belasting verminderen.

Stap 5 — Gevoelige apparatuur achter UPS/spanningsbeveiliging

1. Sluit pc/router/NAS etc. alleen aan via UPS/tussenvoorziening.
2. Test vooraf (niet pas bij echte storing).

Stap 6 — Meterkast/groepenkast (alleen professioneel)

1. Alleen erkend installateur/elektricien.
2. Correcte omschakeling + aarding + beveiliging conform normen.

Stap 7 — Uitschakelen

1. Verbruikers uit en loskoppelen.
2. 1–2 min. onbelast laten draaien.
3. Uitschakelen en laten afkoelen.

Juridisch / aansprakelijkheid (Schutte Trading)

Verplichte naleving / onoordeelkundig gebruik

Niet naleven van deze instructies en/of de fabrikant-handleiding geldt als onoordeelkundig gebruik. In dat geval kunnen aanspraken op garantie/klacht vervallen en is Schutte Trading niet aansprakelijk voor daaruit voortvloeiende schade, voor zover wettelijk toegestaan. 

Aansprakelijkheidsbeperking

Voor zover wettelijk toegestaan is aansprakelijkheid beperkt tot directe schade en maximaal tot het betaalde bedrag voor het product. schade/gevolgschade (zoals bedrijfsstilstand/gederfde winst/dataverlies en aangesloten apparatuur) komt niet voor vergoeding in aanmerking, behoudens opzet of bewuste roekeloosheid. 

Algemene Leveringsvoorwaarden

Op alle aanbiedingen/overeenkomsten/leveringen zijn de Algemene Leveringsvoorwaarden Schutte Trading (1 juli 2025) van toepassing. Bij tegenstrijdigheid prevaleren deze voorwaarden. 
Deze zijn 01-07-2025 gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel. 

Wettelijke rechten

Niets in deze tekst beoogt wettelijke (consumenten)rechten te beperken voor zover dat niet is toegestaan.